και σε προηγούμενο άρθρο μας (20.11.17_Τελευταίες εξελίξεις του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος), η έκθεση αυτή αποτελεί σημαντική ενημέρωση για την τρέχουσα κατάσταση του τραπεζικού συστήματος και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Φέτος η έκθεση γίνεται σημαντικότερη διότι περιλαμβάνει την πολυαναμενόμενη Πρόταση Συστημικής Διαχείρισης των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων.
Η έκθεση ξεκινά με τις τελευταίες εξελίξεις των μεγεθών των πιστωτικών ιδρυμάτων. Σημαντική αναφορά γίνεται στην απεξάρτηση τους από το μηχανισμό έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) όπου για τον Οκτώβριο 2018 ανερχόταν στα 3,6 δις ευρώ έναντι των 21,6 δις ευρώ τον Δεκέμβριο 2017. Το γεγονός αυτό συνέβαλε σημαντικά στην ομαλοποίηση της χρηματοδότησης των τραπεζών όπου σε συνδυασμό με την αύξηση των καταθέσεων κατά 5,3 δις ευρώ από τον Δεκέμβριο 2017, βελτιώνει και το κόστος χρηματοδότησης τους.
Οι Δείκτες Ανθεκτικότητας των Ελληνικών τραπεζών επηρεάστηκαν δυσμενώς από την εφαρμογή του νέου Διεθνούς Προτύπου Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 9 (ΔΠΧΑ9) καθώς και από τα έκτακτα έξοδα που συνδέονται με την εφαρμογή των σχεδίων αναδιάρθρωσης τους. Το αποτέλεσμα ήταν για το πρώτο εξάμηνο να υποχωρήσει ο Δείκτης Κοινών Μετοχών 1 (Κεφαλαιακής επάρκειας 1) στο 15,7% έναντι του 17% που καταγραφόταν τον Δεκέμβριο 2017.
Η διαμόρφωση ενός νέου τραπεζικού συστήματος επηρεάζεται σημαντικά από την αποκλιμάκωση του ύψους των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων. Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενο άρθρο μας (12.11.18_Εκθεση προόδου για τους στόχους των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων) το ύψος των ΜΕΑ έχει υποχωρήσει κατά 5,6 δις ευρώ από τον Δεκέμβριο 2017 και κατά 18,3 δις ευρώ από την μέγιστη τιμή που καταγράφηκε τον Μάρτιο 2016. Το υπόλοιπο των 89 δις ευρώ που διαμορφώνονται τα ΜΕΑ με τέλος Οκτωβρίου, αποτελεί διαχειρίσιμο μέγεθος, εντός των προβλέψεων για υποχώρηση τους αλλά υψηλό για την επόμενη μέρα του τραπεζικού συστήματος.
Στο τομέα της οικονομικής δραστηριότητας, η έκθεση αναφέρει την επιτάχυνση της ελληνικής οικονομίας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 ύστερα από επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017. Αναφέρονται ως κύριοι παράγοντες της ανάπτυξης οι εξαγωγές αλλά και οι επενδύσεις σε κλάδους όπως του τουρισμού, του λιανικού εμπορίου αλλά και της μεταποίησης. Το ΑΕΠ της χώρας ενισχύθηκε κατά 1,8% το δεύτερο τρίμηνο του 2018 σε ετήσια βάση, η ιδιωτική κατανάλωση κατά 1% για το ίδιο διάστημα και τέλος οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 9,4% έναντι του αντιστοίχου περσινού τριμήνου. Η βελτίωση της εξωστρέφειας οδήγησε στην άνοδο του μεριδίου των εξαγωγών στο ΑΕΠ στο 33% το 2ο εξάμηνο του 2018 από 20% του 2009.
Όσον αφορά την αγορά εργασίας, η απασχόληση συνέχισε να αυξάνεται το 1ο οκτάμηνο του 2018, αν και με χαμηλότερο ρυθμό σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε κάτω του 20%, αλλά εξακολουθεί να είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν το βασικό σενάριο προβλέψεων της Τράπεζας της Ελλάδος είναι η υπέρμετρη φορολόγηση, αλλά και τυχόν ανάκληση ή καθυστερήσεις στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Επίσης οικονομικό κίνδυνο αποτελούν η αύξηση του παγκόσμιου προστατευτισμού, η υιοθέτηση πιο περιοριστικής νομισματικής πολιτικής από τις ΗΠΑ, οι αναταράξεις που συνδέονται με την αστάθεια στις αναδυόμενες αγορές, οι διακυμάνσεις στις διεθνείς αγορές ομολόγων και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής επιδείνωσης της προσφυγικής κρίσης ή/και μιας επιδείνωσης της οικονομίας της Τουρκίας.
Η λήξη του προγράμματος συνοδεύθηκε και από την εκταμίευση της τελευταίας δόσης ύψους 15 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 5,5 δις ευρώ προορίστηκαν για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους και τα υπόλοιπα 9,5 δις ευρώ για την ενίσχυση του ταμειακού αποθέματος ασφαλείας. Από το συνολικό ποσό των 86 δις ευρώ που ήταν διαθέσιμα στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος, εκταμιεύθηκαν 61,9 δις ευρώ, ενώ το υπολειπόμενο ποσό των 24,1 δις ευρώ έμεινε αδιάθετο.
Παρά τη λήξη όμως του προγράμματος, οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω του φόβου των αγορών για υπαναχώρηση από ψηφισθέντα μέτρα, αλλά και λόγω της τρέχουσας αναταραχής στις διεθνείς αγορές.
Στο επόμενο άρθρο μας θα ασχοληθούμε με την πρόταση της ΤτΕ για την διαχείριση των ΜΕΑ.
Οι εξειδικευμένοι Σύμβουλοι επιχειρήσεων της Financial Factor Consulting με την πολυετή εμπειρία τους βρίσκονται πάντα δίπλα στην Ελληνική επιχείρηση υποστηρίζοντας την σε όλα της τα σχέδια, ανεξαρτήτως μεγέθους, είτε αφορούν την καθημερινότητα της είτε την Στρατηγική της στόχευση.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Financial Factor Consulting
Τμήμα Αναλύσεων