Σε απόλυτους αριθμούς η πτώση των επενδύσεων στον τομέα των υποδομών, σωρευτικά στο διάστημα αυτό, διαμορφώνεται στα 62 δισ. ευρώ και είχε δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση και συνολικά στην πορεία της οικονομίας, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ, που επικαλείται η μελέτη, για κάθε ευρώ που δαπανάται σε υποδομές, το ΑΕΠ αυξάνεται επιπλέον κατά 0,8 ευρώ. Δηλαδή ο πολλαπλασιαστής των έργων υποδομών ανέρχεται στο 1,8.
Οι επιπτώσεις της υποχώρησης των έργων υποδομών διαφαίνονται και στην απασχόληση όπου σύμφωνα με την μελέτη ο συνολικός αριθμός των άμεσα απασχολούμενων σε έργα υποδομών το 2016 ανερχόταν σε περίπου 540 χιλ. εργαζόμενους (περίπου 15% του συνολικού αριθμού εργαζομένων) σημειώνοντας σημαντική μείωση της τάξης του 41% σε σύγκριση με το 2009. Ο συνολικός αριθμός των άμεσα ή έμμεσα απασχολουμένων σε έργα υποδομών ανέρχονταν σε 1,4 εκ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στη μελέτη κατά την περίοδο 2014-2017 ολοκληρώθηκαν 16 έργα υποδομών, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 2 δισ. ευρώ, από τα οποία το μεγαλύτερο ποσοστό άνω του 67% απορροφήθηκε από τους μεγάλους οδικούς άξονες. Ο αυτοκινητόδρομος Μορέας που συνδέει την βόρεια με την νότια Πελοπόννησο αποτελεί το μεγαλύτερο έργο που ολοκληρώθηκε το 2016 με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 1 δις ευρώ.
Έως το 2022 αναμένεται να ολοκληρωθούν άλλα 69 προγραμματισμένα έργα υποδομών με ανεκτέλεστο υπολειπόμενο προϋπολογισμό 21,4 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 34 έργα (που αντιστοιχούν στο 36 % του προϋπολογισμού) είναι στη φάση του σχεδιασμού, ενώ 35 έργα (64% του προϋπολογισμού) είναι σε εξέλιξη.
Το 25% των έργων υποδομών, αξίας 2,9 δισ. ευρώ είναι προγραμματισμένο να παραδοθούν το 2017 με συνολικές θετικές επιπτώσεις ύψους 1,2% του ΑΕΠ.
Από τα συνολικά 69 έργα, τα 30 αφορούν δρόμους και λιμάνια, 15 είναι ενεργειακά, 10 αφορούν το σιδηροδρομικό δίκτυο και 10 τη διαχείριση αποβλήτων.
Στον τομέα της ενέργειας κυριαρχούν, τόσο αναφορικά με τον προϋπολογισμό όσο και της σημασίας για την οικονομία, οι μεγάλες διασυνδέσεις δικτύων όπως:
• Ο αγωγός ΤΑΡ, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας στην Ιταλία και την ευρωπαϊκή αγορά και ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός.
• Ο πλωτός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) στην Αλεξανδρούπολη και η επέκταση του υφιστάμενου σταθμού ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα.
• Η υπό κατασκευή λιγνιτική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στην Πτολεμαίδα.
• Οι υποβρύχιες διασυνδέσεις των Κυκλάδων και της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα.
Στον τομέα των σιδηροδρόμων τα έργα περιλαμβάνουν τα κάτωθι:
• Μετρό της Αθήνας (επέκταση προς τον Πειραιά)
• Μετρό Θεσσαλονίκης (ολοκλήρωση και επέκταση προς Καλαμαριά)
• Επέκταση του τραμ προς τον Πειραιά
• Ολοκλήρωση σιδηροδρομικού κόμβου στο Θριάσιο Πεδίο και την αναβάθμιση του κύριου δικτύου του ΟΣΕ.
Στον τομέα των τουριστικών υποδομών περιλαμβάνεται:
• Η αναβάθμιση των περιφερειακών αεροδρομίων, λιμανιών και μαρίνων
• Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι
• Οι επενδύσεις σε υποδομές και εξοπλισμούς στον ΟΛΘ.
Μόνο 2 έργα διαχείρισης αποβλήτων έχουν ξεκινήσει και αναμένεται να παραδοθούν το 2017 και το 2019:
• Κέντρο επεξεργασίας λυμάτων (Κορωπί-Παιανίας)
• Αγωγός ύδρευσης (Αίγινα)
Σύμφωνα με την μελέτη της PWC, το 40% της χρηματοδότησης των έργων καλύπτεται από το Δημόσιο και τα ευρωπαϊκά ταμεία, 10-15% από ιδιωτικά κεφάλαια, 40-45% από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και εμπορικές τράπεζες. Τονίζεται ακόμη, ότι Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα και Ομόλογα Έργου θα μπορούσαν να αυξήσουν τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Οι εξειδικευμένοι Σύμβουλοι επιχειρήσεων της Financial Factor Consulting με την πολυετή εμπειρία τους βρίσκονται πάντα δίπλα στην Ελληνική επιχείρηση υποστηρίζοντας την σε όλα της τα σχέδια, ανεξαρτήτως μεγέθους, είτε αφορούν την καθημερινότητα της είτε την Στρατηγική της στόχευση.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Financial Factor Consulting
Τμήμα Αναλύσεων