Σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας και έντονων οικονομικών αναταράξεων, υποβλήθηκε στις 29 Ιουνίου στον Πρόεδρο του ελληνικού Κοινοβουλίου, η ετήσια έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για την νομισματική πολιτική της χώρας 2019-2020.
Όπως κάθε χρόνο, ο κεντρικός τραπεζίτης και τα στελέχη της ΤτΕ, περιγράφουν τα οικονομικά αποτελέσματα του προηγούμενου έτους και επισημαίνουν τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα μας κατά το τρέχον έτος.
Στο εισαγωγικό της σημείωμα η έκθεση αναφέρει ότι η πανδημία ανέτρεψε τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας οι οποίες χαρακτηρίζονταν ως ευοίωνες έως τότε. Τα αναγκαία μέτρα που πάρθηκαν ανέστειλαν την οικονομική δραστηριότητα τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο η οποία επανήρθε σταδιακά από τον μήνα Μάιο.
Η Ελληνική οικονομία κατέγραψε μια ανοδική αναπτυξιακή τροχιά το 2019 όπου το ΑΕΠ αυξήθηκε με ρυθμό 1,9%, χάρη κυρίως στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, λόγω της σημαντικής ανόδου των τουριστικών εσόδων και των εισπράξεων από τη ναυτιλία. Θετική συμβολή στην άνοδο του ΑΕΠ είχαν επίσης η ιδιωτική και η δημόσια κατανάλωση, καθώς και οι επενδύσεις.
Το πρώτο τρίμηνο του 2020 παρουσίασε μείωση κατά 0,9% κατά κύριο λόγο προερχόμενη από την υποχώρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων. Σύμφωνα με τους διαθέσιμους δείκτες προσδοκιών και οικονομικής συγκυρίας, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να περιοριστεί σημαντικά το β΄ τρίμηνο, αλλά και στο σύνολο του έτους.
Η ΤτΕ εκτιμά ως πολύ θετική έκβαση την συμπερίληψη των Ελληνικών ομολόγων στο έκτακτο πρόγραμμα αγοράς τίτλων της ΕΚΤ. Σε συνδυασμό με τις αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας το 2019, τα ελληνικά ομόλογα αποτελούν ελκυστική επένδυση για μακροπρόθεσμα κεφάλαια με αποτέλεσμα μετά την περιορισμένη αύξηση των αποδόσεων τον Μάρτιο μήνα, οι τιμές των ομολόγων να βρίσκονται στα προ κορωνοϊού επίπεδα.
Για το 2020 η ΤτΕ παρουσιάζει τρία σενάρια για την οικονομική δραστηριότητα. Το βασικό σενάριο αναφέρει σημαντική υποχώρηση του ΑΕΠ καταγράφοντας ρυθμό μεταβολής -5,8% με την οικονομία να ανακάμπτει με ρυθμό 5,6% για το 2021 και 3,7% για το 2022. Στο ήπιο σενάριο της ΤτΕ το οποίο υποθέτει μια πιο σύντομη μεταβατική περίοδο προς την κανονικότητα, το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 4,4% το 2020 και θα αυξηθεί κατά 5,8% και 3,8% το 2021 και το 2022 αντίστοιχα.
Τέλος στο δυσμενές σενάριο το οποίο συνδέεται με μια ενδεχόμενη αναζωπύρωση του κορωνοϊού, και κατά συνέπεια μία δεύτερη μεγάλη αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας, το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 9,4% το 2020, ενώ θα αυξηθεί κατά 5,7% το 2021 και 4,5% το 2022.
Στις επιμέρους οικονομικές παραμέτρους, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να υποχωρήσει σημαντικά λόγω της αύξησης της ανεργίας αλλά και του περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος. Οι επενδύσεις εκτιμάται ότι θα επηρεαστούν αρνητικά από την πανδημία καθώς επίσης και οι εξαγωγές λόγω του δυσμενούς διεθνούς περιβάλλοντος. Ο τουρισμός και οι ναυτιλιακές εισπράξεις αναμένεται να δεχτούν σημαντικό πλήγμα λόγω της μειωμένης ζήτησης για τουριστικό προϊόν.
Κατά την Κεντρική Τράπεζα, η δέσμη δημοσιονομικών μέτρων θα πρέπει να περιλαμβάνει προσωρινού χαρακτήρα στοχευμένες παρεμβάσεις, προκειμένου μεν να περιοριστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις της πανδημίας στην πραγματική οικονομία, χωρίς όμως να δημιουργηθούν μόνιμα πρωτογενή ελλείμματα που θα επηρέαζαν αρνητικά τη μεσοπρόθεσμη δυναμική του δημόσιου χρέους. Η ΤτΕ εκτιμά ότι το έλλειμα του προϋπολογισμού θα διαμορφωθεί στο 2,9% τουΑΕΠ για φέτος.
Η ανεργία στο βασικό σενάριο εκτιμάται ότι θα ανέρθει στο 20,7% ενώ στο ήπιο και στο δυσμενές στο 19,9% και 24,3% αντίστοιχα. Σημειώνουμε ότι το 2019 έκλεισε με 17,3% δείκτη ανεργίας.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι προβλέψεις υπόκεινται σε σημαντικούς κινδύνους και αβεβαιότητες. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σχετίζεται με τυχόν αναζωπύρωση της πανδημίας του κορωνοϊού. Επίσης, η αναμενόμενη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ως απόρροια της προβλεπόμενης ύφεσης θα περιόριζε την παροχή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθυστερώντας την ανάκαμψη των επενδύσεων και της οικονομικής δραστηριότητας. Τέλος μια επιδείνωση της προσφυγικής κρίσης θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό.
Οι κίνδυνοι που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον συνδέονται με μια πιο αδύναμη της αναμενόμενης ανάκαμψης της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής οικονομίας, λόγω μιας νέας έξαρσης της πανδημίας του κορωνοϊού, καθώς και με μια επιδείνωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Το περιεχόμενο και ο χρόνος σύναψης της συμφωνίας για τη μελλοντική σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστούν μια επιπλέον αβεβαιότητα.
Στο επόμενο άρθρο μας θα ασχοληθούμε με τις επιμέρους ενδιαφέρουσες αναλύσεις της έκθεσης, την κατάσταση στο τραπεζικό μας σύστημα και τις προϋποθέσεις που αναφέρει η έκθεση για την επιτάχυνση της ανάκαμψης.
Οι εξειδικευμένοι Σύμβουλοι επιχειρήσεων της Financial Factor Consulting με την πολυετή εμπειρία τους βρίσκονται πάντα δίπλα στην Ελληνική επιχείρηση υποστηρίζοντας την σε όλα της τα σχέδια, ανεξαρτήτως μεγέθους, είτε αφορούν την καθημερινότητα της είτε την Στρατηγική της στόχευση.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Financial Factor Consulting
Τμήμα Αναλύσεων