Ο εγχώριος κλάδος τροφίμων και ποτών αποτελείται από 15.500 επιχειρήσεις σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat του 2014 που αντιστοιχούν στο 26,1% του συνόλου των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας.
Μεταξύ των ετών 2013 και 2014, ενώ ο μεταποιητικός κλάδος απώλεσε το 2,1% των επιχειρήσεων του, ο κλάδος των τροφίμων αυξήθηκε κατά 0,4% ενώ και ο κλάδος των ποτών διατήρησε την ανοδική του πορεία και κατέγραψε αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων κατά 2,4%.
Την ίδια περίοδο ο κύκλος εργασιών της μεταποίησης υποχώρησε κατά 1,8% ενώ ο κλάδος τροφίμων ενίσχυσε την αποδοτικότητα του και αύξησε τον κύκλο εργασιών κατά 1,4% και τα ποτά κατά 3,8%.
Σε επίπεδο απασχόλησης οι εργαζόμενοι της μεταποίησης περιορίστηκαν κατά 2,9% με τον κλάδο των τροφίμων να συρρικνώνεται και αυτός κατά 1,4%. Αντίθετα ο κλάδος των ποτών αύξησε τον αριθμό των απασχολούμενων του κατά 5,7%.
Στην Ευρώπη των 28 κρατών μελών ο αριθμός των επιχειρήσεων στην μεταποίηση συρρικνώθηκε κατά 1% και αντίστοιχη υποχώρηση παρουσίασε και ο Ευρωπαϊκός κλάδος των τροφίμων. Την ίδια αρνητική εικόνα καταγράφουν και ο αριθμός των απασχολούμενων που υποχωρούν κατά 1% και στην μεταποίηση αλλά και στον κλάδο των τροφίμων.
μεταστροφή της Ελλάδας στον εγχώριο πρωτογενή τομέα κατά την διάρκεια της κρίσης ταυτόχρονα με την είσοδο νέων επιστημόνων καθώς και η εφαρμογή νέων αποδοτικότερων μεθόδων παραγωγής, ενίσχυσε την αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων του κλάδου τροφίμων και ποτών εν αντιθέσει με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι Οικονομίες κλίμακας που έχουν αναπτυχθεί στην Ευρωπαϊκή μεταποίηση σε συνδυασμό με τα τεχνολογικά επίπεδα ωριμότητας και κορεσμού που έχει ανέρθει δεν επιτρέπουν περαιτέρω ανάπτυξη των μεγεθών της. Η Ελλάδα βρίσκεται σε χαμηλότερη κλίμακα τεχνολογικού κορεσμού με αποτέλεσμα να παρουσιάζει αναπτυξιακή δυναμική.
Εξετάζοντας την κατανομή των υποκλάδων των τροφίμων και ποτών παρατηρούμε ότι το 61% των επιχειρήσεων του κλάδου αποτελούν οι επιχειρήσεις αρτοποιίας και αλευροειδών, τα έλαια και τα λίπη με 10% των επιχειρήσεων, τα γαλακτοκομικά με 6% και τα άλλα είδη διατροφής με 7%.
Σε αντίθεση με τον αριθμό των επιχειρήσεων, η κατανομή του κύκλου εργασιών ακολουθεί διαφορετική τάση. Παρά το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις αλευροποιίας αποτελούν το 61% του κλάδου τροφίμων κατέχουν μόνο το 16% του συνολικού κύκλου εργασιών. Αντίθετα οι επιχειρήσεις γαλακτοκομικών προϊόντων παρά το γεγονός του περιορισμένου ποσοστού που αποτελούν στο σύνολο του κλάδου τροφίμων ύψους 6%, κατέχουν το ίδιο ποσοστό 16% του κύκλου εργασιών του κλάδου.
Η συγκέντρωση μεγάλων ομίλων στις επιχειρήσεις του κλάδου των γαλακτοκομικών σε αντίθεση με τις πολλές και μικρές επιχειρήσεις του κλάδου των αλευροειδών αποτελεί την εξήγηση της παραπάνω κατανομής.
Η διασπορά του υποκλάδου των αλευροειδών σε πολλές και μικρές επιχειρήσεις αποτελεί τον λόγο που ο υποκλάδος έρχεται πρώτος σε αριθμό απασχολούμενων με ποσοστό 35% επί του συνόλου του κλάδου τροφίμων. Τα γαλακτοκομικά και τα φρούτα μοιράζονται ισομερώς από 12% του συνολικού εργατικού δυναμικού με την ποτοποιία να κατέχει το 10% όσο ακριβώς έχουν και τα άλλα είδη διατροφής.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Τμήμα αναλύσεων
Financial Factor Consulting