την χώρα στην επιτυχή έξοδο από το πρόγραμμα ήταν:
1.Καινοτομία. Μέχρι τη δεκαετία του ’90, η Πορτογαλία πουλούσε την παραγωγή της σε χαμηλό κόστος σε γαλλικούς, αγγλικούς ή γερμανικούς ομίλους. Μετά την είσοδο της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το 2001, και τη διεύρυνση της ΕΕ προς ανατολάς το 2004, πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας δεν άντεξαν κι έκλεισαν. Όσες επιβίωσαν επανεφευρέθηκαν. Η συνταγή που χρησιμοποίησαν οι Πορτογάλοι ήταν τριπλή. Πρώτον η άνοδος κατηγορίας μέσω της καινοτομίας. Νέες τεχνολογίες που εφαρμόστηκαν στην βιομηχανία, αύξηση της παραγωγής μέσω καινοτόμων λύσεων, νέοι ποιοτικοί έλεγχοι σε υφιστάμενα προϊόντα, επέτρεψαν την διαφοροποίηση της παραγωγής και της επανατοποθέτησης προϊόντων σε υψηλότερη κλίμακα. Ως παράδειγμα η Πορτογαλία αναφέρει την πιστοποίηση των προϊόντων φελλού έτσι ώστε να χρησιμοποιούνται στην εμφιάλωση κρασιών παρέχοντας την ίδια αξιοπιστία με τους πλαστικούς χωρίς να δημιουργούν πρόβλημα στο περιεχόμενο του μπουκαλιού ή αλλοίωσης της γεύση του κρασιού .
2. Η σημασία της μάρκας. Η δεύτερη στρατηγική που επέτρεψε σε ορισμένες προβληματικές πορτογαλικές επιχειρήσεις όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να απογειωθούν, ήταν η δημιουργία μάρκας. Στρατηγικές συμμαχίες στην βιοτεχνία ενδυμάτων της χώρας επέτρεψαν να παρουσιαστών στην Ευρωπαϊκή αγορά νέα προϊόντα καλύτερης ποιότητας από τα φθηνά ρούχα των Zara και Massimo Dutti αλλά ποιο φθηνά από τα Ralph Lauren με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ώθηση στην παραγωγή των μικρών βιοτεχνών. Οι μεγάλοι οίκοι ασχολούνται τώρα πια μόνο με την διανομή και δίνουν την παραγωγή σε πολλούς μικρούς βιοτέχνες. Τα προϊόντα παράγονται ταχύτατα και βρίσκονται ετοιμοπαράδοτα στα ράφια σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να τεκμηριώνεται προστιθέμενη αξία και στο επίπεδο του παραγωγού αλλά και στο επόμενο επίπεδο του διανομέα.
3. Διασπορά Δραστηριοτήτων. Η τρίτη στρατηγική που επέτρεψε σε καινοτόμες επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης και να αναπτυχθούν ήταν η διαφοροποίηση των εξαγωγών και η πρόβλεψη των τάσεων του μέλλοντος. Πολλές βιομηχανίες διαβλέποντας την επερχόμενη κρίση και την ύφεση που θα ακολουθούσε προχώρησαν σε επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε παρεμφερή ή τελείως διαφορετικά προϊόντα. Εταιρείες που απευθύνονταν στον τελικό καταναλωτή μετέτρεψαν την γραμμή παραγωγής τους και εξυπηρετούν ακόμα και ανταγωνιστές τους. Παράδειγμα η εταιρεία Frulact η οποία πέρα από τα φρούτα που συσκευάζει και διανέμει άρχισε να παρασκευάζει πολτούς φράουλας και μπανάνας και τους πουλά στους γίγαντες της διανομής Danone και Lactalis.
4. Ποιότητα. Η επένδυση στην ποιότητα προσέδωσε την διαφορετικότητα που επιθυμούσε ο βιομηχανικός κόσμος της Πορτογαλίας. Σημαντικά κεφάλαια επενδύονται κάθε χρόνο σε Έρευνα και Τεχνολογία και η διασύνδεση του πανεπιστημιακού προσωπικού με τον κόσμο της αγοράς έδωσε την ώθηση που ανέμενε η Πορτογαλική οικονομία. Τα πορτογαλικά προϊόντα σύμφωνα με την έρευνα κερδίζουν συνεχώς έδαφος στο ‘χρηματιστήριο’ ποιότητας και μπορούν άνετα να συγκριθούν με σοβαρά trade marks όπως τα γερμανικά.
5. Διαφήμιση. Όλες οι πορτογαλικές κυβερνήσεις προωθούν με πείσμα και συνέπεια τα προϊόντα της χώρας τους. Η πορτογαλική πολιτική και οικονομική ελίτ βρίσκεται κάθε χρόνο στο Νταβός προωθώντας δυναμικά και με έμφαση τα προϊόντα της χώρας τους. Κλείνονται συμφωνίες, δημιουργούνται σχέσεις επαγγελματικές και αναπτύσσονται συμμαχίες. Αυτό δεν γινόταν πριν από 10 χρόνια.
Τα συστατικά της επιτυχίας παραμένουν κοινά σε όλες τις επιχειρήσεις: έμφαση στην ποιότητα, διαφοροποίηση και διασπορά δραστηριοτήτων, συλλογική δουλειά, καλή οργάνωση, τόλμη, εξωστρέφεια. Οι Πορτογάλοι σύμφωνα με την μελέτη είχαν για καιρό στραμμένη την πλάτη τους στην Ευρώπη, κοιτούσαν τον ωκεανό και ονειρεύονταν τον εαυτό τους στην Ασία και την Αφρική. Αλλά τώρα το βλέμμα τους είναι καρφωμένο στην ήπειρο που απλώνεται ευθύς μπροστά μας, από την Ισπανία στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, κι από εκεί στα απώτερα σύνορά της στην Ανατολή, τον Βορρά και τον Νότο. Η Ευρώπη δεν είναι το πρόβλημα, είναι η λύση σύμφωνα με τους Πορτογάλους.
Στην συγκεκριμένη μελέτη – έρευνα οι συντάκτες της με πολυήμερες επισκέψεις και συναντήσεις στην Πορτογαλία προσπάθησαν να καταγράψουν τι έκαναν διαφορετικά οι Πορτογάλοι και εξήλθαν του προγράμματος με επιτυχία και δεν κατάφεραν να κάνουν οι Έλληνες μέχρι ακόμα και τώρα. Δυστυχώς τα θέματα που αντιμετωπίσαμε με λάθος τρόπο όπως η επιχειρηματικότητα, η φορολογία, η ανεργία συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται με την ίδια λανθασμένη συνταγή. Εάν δεν μάθουμε από τις άλλες χώρες αν δεν διδαχθούμε από τα λάθη μας είμαστε καταδικασμένοι να τα επαναλάβουμε.
Οι εξειδικευμένοι Σύμβουλοι επιχειρήσεων της Financial Factor Consulting με την πολυετή εμπειρία τους βρίσκονται πάντα δίπλα στην Ελληνική επιχείρηση υποστηρίζοντας την σε όλα της τα σχέδια, ανεξαρτήτως μεγέθους, είτε αφορούν την καθημερινότητα της είτε την Στρατηγική της στόχευση.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Financial Factor Consulting
Τμήμα Αναλύσεων
www.ffc.gr