ι την συμβολή των εσόδων στο ΑΕΠ της περιφέρειας. Εδώ έχουμε σημαντικά ευρήματα με την περιφέρεια του Ν. Αιγαίου να αποτελεί την πλέον εξαρτώμενη από τον τουρισμό όπου το 97,1% του ΑΕΠ της προέρχεται από την τουριστική βιομηχανία. Ο τουρισμός συμβάλλει κατά 71,2% στο ΑΕΠ των Ιονίων νήσων και κατά 47,2% στο ΑΕΠ της Κρήτης. Χαμηλά ποσοστά συμβολής καταγράφονται στο ΑΕΠ της Δ. Μακεδονίας 2% αλλά και της Αττικής με 3,6%.
Ο τουρισμός, εκτός από την μεγάλη συμβολή του στο ΑΕΠ της χώρας έχει μεγάλη συνεισφορά και στην απασχόληση και τα τελευταία χρόνια έχει συμβάλει σημαντικά στην μείωση της ανεργίας. Η πορεία αυτή συνεχίστηκε και το 2018, ιδιαίτερα στο 2ο , 3ο και 4ο τρίμηνο, όπου η απασχόληση στον τουρισμό αυξήθηκε κατά +2,1%, +3,1% και +7,9% αντίστοιχα. Εφόσον τα καταλύματα και η εστίαση αντιπροσωπεύουν το 63,3% της τουριστικής δαπάνης στην Ελλάδα η μελέτη εκτιμά ότι αντίστοιχη είναι και η συνεισφορά των δύο αυτών κλάδων στην απασχόληση σε δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό. Οι θέσεις εργασίας που δημιούργησε ο τουρισμός κατά την αιχμή (Q3) του 2018 εκτιμάται σε 650 χιλιάδες εργαζόμενους ή το 16,7% της συνολικής απασχόλησης. Αν συνυπολογισθούν, με πολλαπλασιαστή αντίστοιχο του ΑΕΠ (2,2 ή 2,65), τότε η συνολική απασχόληση (άμεση και έμμεση) που δημιουργεί ο τουρισμός ανέρχεται στο 36,7% έως 44,2% του συνόλου.
Ο τουρισμός αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πηγές εσόδων της χώρας που εξισορροπούν το Ισοζύγιο Πληρωμών. Συγκεκριμένα, για το 2018 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψαν το 72,0% του ελλείμματος του Ισοζυγίου Αγαθών (έναντι 74% το 2017). Μάλιστα αν συνυπολογιστούν και τα έσοδα αερομεταφορών, κρουαζιέρας κλπ. που η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει σε άλλους κωδικούς του ισοζυγίου πληρωμών, τότε η συμβολή του εισερχόμενου τουρισμού στην κάλυψη του ελλείμματος ισοζυγίου αγαθών φτάνει το 81,0%. Επίσης, οι εισπράξεις από τον τουρισμό το 2018 αντιπροσωπεύουν το 50,0% (έναντι 52,0% το 2017) του συνόλου των εισπράξεων από τις εξαγωγές κάθε μορφής αγαθών που κάνει η χώρα. Αν στις εισπράξεις αυτές συνυπολογιστούν και τα έσοδα από τις μεταφορές, τότε το σύνολο ισούται με το 56,0% (έναντι 58,0% το 2017) των εισπράξεων από τις εξαγωγές αγαθών.
Όσον αφορά τις άμεσες επενδύσεις, ένα τομέα που έχει ανάγκη η χώρα μας, το σύνολο των επενδύσεων από τον τουριστικό κλάδο για κατασκευή, αγορά, ανακαίνιση και επισκευή άγγιξε τα 4,98 δισ. ευρώ (αύξηση 46% έναντι του 2017). Σχεδόν 15.000 νέα δωμάτια προστέθηκαν τη χρονιά που πέρασε στο ξενοδοχειακό δυναμικό της Ελλάδας, ενώ οι επενδύσεις για την κατασκευή και ανακαίνιση μόνο των νέων μονάδων υπολογίζονται σε 2,26 δις ευρώ. Σημαντική είναι και η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος με τα 5.561 από τα νεόδμητα δωμάτια να ανήκουν στην κατηγορία των πέντε αστέρων και τα 3.304 στην κατηγορία των τεσσάρων.
Συμπερασματικά σύμφωνα με την μελέτη, ο τουρισμός το 2018:
• παρουσίασε αύξηση εσόδων από το εξωτερικό κατά +11,3% ή 1,8 δις ευρώ. (συμπεριλαμβανομένων των εξόδων μετάβασης και των εισπράξεων από κρουαζιέρες),
• είχε σημαντική επενδυτική δραστηριότητα 5,0 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 1,9 δις ευρώ σε εγχώρια προστιθέμενη αξία,
• η αύξηση της άμεσης συνεισφοράς του τουρισμού στο ΑΕΠ εκτιμάται σε 2,52 δις (από 19,03 δις. άμεσης συνεισφοράς στο ΑΕΠ το 2017 σε 21,56 δις το 2018),
• συνέβαλε άμεσα στη δημιουργία του 11,7% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ η άμεση και έμμεση συμβολή του εκτιμάται από 25,7% έως 30,9%,
• από κάθε 1,0 ευρώ τουριστικής δραστηριότητας, δημιουργείται επιπλέον 1,2 έως 1,65 ευρώ πρόσθετης οικονομικής δραστηριότητας. Ως αποτέλεσμα για κάθε 1,0 ευρώ τουριστικού εσόδου, το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά 2,2 έως 2,65 ευρώ, δηλαδή ο τουρισμός είναι ένας κλάδος με μεγάλη διάχυση ωφελειών στην οικονομία,
• η οικονομία τριών νησιωτικών Περιφερειών εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τον τουρισμό, αφού η συνεισφορά του τουρισμού στο Περιφερειακό ΑΕΠ ανέρχεται σε 47,2% στην Κρήτη, 71,2% στα Ιόνια Νησιά και 97,1% στο Νότιο Αιγαίο. Οι Περιφέρειες αυτές έχουν από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη χώρα, τεκμηριώνοντας την άποψη ότι ο τουρισμός οδηγεί σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των περιοχών στις οποίες αναπτύσσεται,
• συμβάλλει άμεσα στην αιχμή (Q3) στο 16,7% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) μεταξύ 36,7% και 44,2% ενώ αποτέλεσε και αποτελεί βασικό μοχλό μείωσης της ανεργίας,
• κάλυψε με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις το 72,0% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 73,0% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των πλοίων και καυσίμων.
• αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, τότε το σύνολο των ταξιδιωτικών εισπράξεων ισούται με το 81,0% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων πλην πλοίων και καυσίμων.
Οι εξειδικευμένοι Σύμβουλοι επιχειρήσεων της Financial Factor Consulting με την πολυετή εμπειρία τους βρίσκονται πάντα δίπλα στην Ελληνική επιχείρηση υποστηρίζοντας την σε όλα της τα σχέδια, ανεξαρτήτως μεγέθους, είτε αφορούν την καθημερινότητα της είτε την Στρατηγική της στόχευση.
Επιμέλεια Δονάτος Ι. Πετράτος
Financial Factor Consulting
Τμήμα Αναλύσεων